Zo af en toe bekruipt me het gevoel dat het leven veel en veel te snel gaat. Lastig vind ik dat, want achteraf gezien had ik de dingen op veel vlakken graag anders gedaan. Makkelijk praten natuurlijk, want wijsheid komt niet voor niets met de jaren. Soms kijk ik terug naar de bange twintiger die ik was, het meisje met de paniekaanvallen en de sociale fobie. Ik deel er niet vaak iets over, want het is een kwetsbaar en persoonlijk stukje waar ik niet bepaald trots op ben. Maar langzaam tikken de jaren door, en het is inmiddels zo lang geleden dat angst (volledig) mijn leven beheerste dat het soms voelt alsof het niet meer over mij gaat. Alsof het niet mijn verhaal is. Maar dat is het wel.
Niet durven, toch doen
Laatst vroeg iemand me of er iets is dat ik tegen mijn jongere zelf zou willen zeggen. Daar heb ik vaker over nagedacht en het antwoord is steeds hetzelfde: ook als je bang bent, kun je iets gewoon doen. Dat is zo’n beetje mijn credo geworden in het leven. Want als je denkt dat ik nu volledig zonder angst leef, dan heb je het mis hoor. Die angst, die hoort er toch een beetje bij en laat me nooit volledig met rust. Maar de enige manier om ermee te dealen is er simpelweg niet teveel naar te luisteren, hoewel ik snap dat dat moeilijker is dan het lijkt.
Als ik ergens naartoe moet waar ik nog nooit geweest ben bijvoorbeeld, en niet weet hoe ik er precies moet komen. Of als ik naar een verjaardag of feestje ga waar veel mensen zijn die ik niet ken. En soms zelfs als ik tijdens het spitsuur met de metro of trein moet en het zo druk is dat de mensen opgepropt op elkaar staan. Vreselijk vind ik. Maar ik ben er tegenwoordig wel heel goed om om mezelf op zo’n momenten compassievol toe te spreken. Ik zeg dan in mijn hoofd iets als ‘Ik vind dit niet leuk, en dat is oké. Ik kies ervoor om het toch te doen.’ En dat helpt. Je hoeft namelijk niet alles leuk te vinden. Soms is alleen al het feit dat je accepteert dat je iets eng vindt genoeg om er mee te kunnen dealen. Stop gewoon met vechten, maar neem je angst onder de arm mee.
Zeg maar dag tegen je comfortzone
Ik weet zeker dat er meer ouderen zijn die spijt hebben van dingen die ze niet gedaan hebben, dan dingen die ze wel gedaan hebben. Op een gegeven moment besefte ik me ineens dat de jaren rustig door bleven tikken, ook als ik in mijn veilige comfortzone bleef. En dat als ik later terugkijk op mijn leven, ik daar alleen blij van ga worden als ik wel de dingen doe waar ik stiekem van droom.
Dus breidde ik stapje voor stapje die comfort zone uit, wat niet zonder slag of stoot ging. Van mijn 27e tot aan mijn 30e heb ik zowat als permanente exposure therapie ervaren. Maar toen was ik ook ineens een zelfverzekerde dertiger die wist wat ze wilde (voor zover je dat kunt weten) en het gevoel had dat ze leefde.
En ook nu, op mijn 38e, doe ik nog geregeld dingen waar het angstzweet me bij uitbreekt. Irritant vind ik het, dat ik bovengemiddeld bang kan zijn voor ogenschijnlijk simpele dingen. Dingen waar andere mensen niet eens bij stilstaan. Maar dat oordelen over mijn eigen angsten, dat doe ik al lang niet meer. Niet alleen omdat ik merk dat ze me al lang niet meer zo belemmeren als eerst, maar ook omdat ik niet de enige ben die af en toe last heeft van een flinke portie good old anxiety.
Angsten normaliseren
Een van mijn grootste angsten was vroeger dat mensen wisten hoe bang ik was om bepaalde dingen te doen. Dat iedereen aan me kon zien dat ik ergens mee worstelde en de boel niet echt onder controle had. En het gekke is dat juist door er open over te zijn, er een stukje acceptatie kwam. Want mensen vonden het blijkbaar helemaal niet raar en ze waren ook nog eens bereid er rekening mee te houden.
Ik geef dit niet graag toe, maar ook sociale media hebben me zeker geholpen bij het accepteren van bepaalde angsten. Want hoewel ik ook zeker de negatieve kanten zie van Instagram, Facebook en noem maar op, hebben dit soort platformen wel bijgedragen aan een bepaalde openheid. Waar we in de beginjaren met zijn allen vooral zo perfect mogelijk over wilden komen, zie ik nu juist steeds meer mensen open zijn over zaken als mentale gezondheid en de rauwe randjes van het leven. Prachtig vind ik dat. Het laat zien dat we niet de enigen zijn die worstelen, wat de boel zo lekker normaliseert.
Anxiety, my old friend
Dus onder het mom van angsten normaliseren zeg ik af en toe gewoon ‘hoi’ als een van mn angsten weer eens opduikt. ‘Leuk dat je er weer bent! Vertel me gerust wat je op je hart hebt, maar verwacht niet dat ik ernaar luister.’ En zo is mn wereld toch een stuk groter dan hij geweest zou zijn als ik nog steeds in mn comfortzone zou zitten. Veel groter zelfs.
Nu ben ik wel benieuwd: heb jij last van angsten? Kun je overdreven zenuwachtig worden voor bepaalde dingen? Of zou je graag iets doen, hoe groot of klein ook, maar durf je simpelweg niet? Vraag jezelf dan af wat het ergste is dat er kan gebeuren. Meestal is dat minder erg dan datgene wat je misloopt door het niet te doen.
Ik spreek uit ervaring.
Liefs, Leonie
7 reacties
Wat mooi dat je dit deelt en ermee aan de slag gaat. Ik heb angsten voor autorijden richting onbekende bestemming. Of ergens nieuw starten. Ik ga er nu wel wat beter mee om maar vind het altijd nog steeds een dingetje.
Fijn om te weten dat iedereen bepaalde angsten heeft, niet? Ik vind dat het best wat meer genormaliseerd mag worden… Dank voor je reactie! 🙂
Heel herkenbaar. Ik heb ook best veel angst, vooral ook sociale angst die volgens mij door mijn autisme nog versterkt wordt, of er gewoon is daardoor.
Met nieuwe dingen ben ik ook meer ‘met volle angst vooruit’, ongeveer. Of ja, ik probeer dat toch te doen. Een beetje zoals jij zegt en wat ik ook tegen mijn zoontje zeg: het is niet leuk, maar we gaan het toch doen. En soms is het dan net wel leuk (zoals die eerste tattoo laten zetten of een vriendschap initiëren). Maar als ik al weet dat ik er niet per se iets uit ga halen, dan gun ik het mezelf ook gewoon om die angst te ontwijken door bijvoorbeeld de auto te nemen in plaats van het openbaar vervoer (of omgekeerd) of door vakantie te nemen in plaats van naar een groot werkevent te gaan waarvan ik weet dat ik er naast de angst ook nog eens overprikkeld uit ga komen.
Fijn dat je dit deelt met ons! 🙂
Dankjewel voor je uitgebreide reactie Irene! Bij mij is het ook voor een groot deel sociale angst, maar ik kan er nu wel beter mee omgaan dan vroeger, hoewel het nooit makkelijk wordt. En dat is oké 🙂
Ik heb gelukkig geen angsten die mijn leven (zouden kunnen) beheersen. Dat lijkt me oprecht lastig en vervelend. De angst die ik voor spinnen heb die groter zijn dan 2 centimeter is gelukkig niet iets wat ik dagelijks onder ogen hoef te zien. Net als trappen op looppaden op hoogte waar je (deels) doorheen kunt kijken.
Knap dat je je angsten kunt aankijken en zo toch je leven hebt kunnen verrijken. Dat het niet weg is, snap ik. Maar je hebt wel een manier voor jezelf gevonden om er mee om te gaan. Dat is een hele grote win!
Precies wat jij ook al zegt: als je naar een feestje moet waar je nauwelijks mensen kent of, nog erger, je sommigen onderhand echt zou moeten kennen maar hun naam niet meer weet. Autorijden, met bonuspunten voor: in een vreemde stad rijden, een ambulance met sirene achter je hebben, in het donker rijden, in parkeergarages moeten parkeren waarbij je de betaalprocedure niet snapt, verdwalen door een omleiding waarbij de navigatie je steeds terug stuurt naar de plek waar je er niet door kunt. Op het werk iets moeten presenteren via Teams en dat het dan niet lukt met scherm delen.
Maar net als jij wil ik per se niet dat angsten mijn leven verkleinen, dus doe ik soms dingen toch. En een andere keer kies ik voor een alternatief (bijvoorbeeld OV) omdat ik niet voortdurend streng voor mezelf wil zijn.
Oh help, parkergarages en autorijden in een vreemde stad, dan pak ik ook liever het OV. Ik denk dat het ook goed is om soms voor een alternatief te kiezen, zolang het je leven niet gaat beïnvloeden (zoals het bij mij vroeger deed) en je geen echte vermijdingsdrang ontwikkelt.